Vooral hbo-studenten dienen tijdens hun scriptie een probleemstelling te formuleren. Dit is anders dan een hoofdvraag en deelvragen. Maar hoe schrijf je nu een goede probleemstelling? In deze blog gaan we allereerst in op wat een probleemstelling is, vervolgens geven we je een voorbeeld van een goede probleemstelling, richtlijnen en daarnaast krijg je ook tips uit de praktijk van een ervaren scriptiebegeleider om tot een ideale probleemstelling te komen.

Wat is een probleemstelling?
In een (hbo) scriptie is de probleemstelling de basis van je scriptie. De probleemstelling geeft richting aan je onderzoek en gaat in op het specifieke probleem dat jij gaat onderzoeken (bijvoorbeeld voor een organisatie). Het is belangrijk dat je dit helder en beknopt formuleert en dat je de probleemstelling baseert op een uitgebreide probleemanalyse. Als je probleemanalyse niet juist is, is het ook niet mogelijk om een probleemstelling op te stellen. Het is belangrijk dat je probleemstelling de context en de relevantie van het probleem duidelijk aangeeft, zodat de lezer direct begrijpt waarom jouw onderzoek belangrijk is.

Een voorbeeld van een goede probleemstelling
Om goed te begrijpen wat een goede probleemstelling voor je scriptie kan zijn, werkt het altijd heel goed om wat voorbeelden te bekijken. Hopelijk geeft dit jou wat meer feeling en inspiratie om voor jouw eigen scriptie een probleemstelling op te stellen. Een voorbeeld van een probleemstelling van een student die onderzoek gaat doen binnen de horecasector (voedselverspilling) zou kunnen zijn:
"Deze scriptie onderzoekt de effectiviteit van groene initiatieven binnen de horecasector in het verminderen van voedselverspilling: een analyse van implementatiestrategieën en hun impact op operationele duurzaamheid."

Zoals je kunt zien is deze probleemstelling beknopt geformuleerd. Ook is het specifiek, namelijk een concreet binnen de horecasector waar deze student onderzoek gaat doen: voedselverspilling. Het benadrukt ook het belang van groene initiatieven en onderzoekt hoe deze initiatieven de operationele duurzaamheid van horecabedrijven beïnvloeden.

Waar moet je op letten bij het formuleren van een probleemstelling?
Zodra je jouw inleiding op papier hebt staan, schrijf je naar de probleemstelling toe. Let bij het formuleren van de probleemstelling op de volgende voorwaarden:
1. Relevantie: zorg er altijd voor dat het probleem wat je beschrijft, relevant is voor het onderwerp van je scriptie en dat het ook aansluit bij jouw opleiding en vakgebied. Het moet dus interessant zijn om te onderzoeken en tegelijkertijd passen bij jouw richting. Let erop dat je niet iets kiest wat al veelvuldig is onderzocht door andere studenten/ onderzoekers.
2. Onderzoekbaar: let erop dat het ook mogelijk is om jouw probleemstelling te gaan onderzoeken, bijvoorbeeld met enquêtes en interviews. Denk hier alvast over na, om te voorkomen dat je later in je scriptie vast gaat lopen.
3. Formuleer je probleemstelling beknopt en specifiek: de probleemstelling moet duidelijk zijn maar ook beknopt aangeven wat je wil gaan onderzoeken. Let erop dat je niet vaag formuleert en niet teveel overbodige details beschrijft.
4. Verbind je probleemstelling met je doelstelling: zorg ervoor dat je probleemstelling aansluit op het doel van je onderzoek.
5. Inspirerend en uniek: je hoeft natuurlijk niet het wiel opnieuw uit te vinden en natuurlijk zijn de meeste onderwerpen al eens onderzocht. Maar het belangrijkste is dat je probeert om toch net een wat andere/ unieke invalshoek te kiezen, of bijvoorbeeld bij een andere doelgroep of organisatie, zodat je toch iets unieks hebt gekozen.

Tips uit de praktijk
In mijn dagelijks werk als scriptiebegeleider zie ik dat studenten vaak te snel willen gaan. De basis leggen kost veel tijd, maar is ontzettend belangrijk. Het is natuurlijk behoorlijk frustrerend als je al wekenlang (en soms maandenlang!) bezig bent met de beginfase, maar vertrouw erop dat als de basis goed staat, de rest een stuk vlotter zal verlopen. Gun jezelf dus allereerst de tijd om een goede basis te leggen, niet alleen tijd om te schrijven maar vooral ook om te onderzoeken en informatie te vergaren. Ga het gesprek aan met de organisatie en vraag vooral door. Een probleem kan aan de oppervlakte heel simpel lijken, maar ik zeg altijd: ga op zoek naar het probleem achter het probleem. Durf dus ook een vooronderzoek uit te voeren: plan gesprekjes in met jouw stagebegeleider en durf ook eens een gesprekje aan te gaan met de manager bijvoorbeeld. Zij kunnen jou voorzien van informatie uit de praktijk die je nodig hebt om een goede introductie te schrijven en uiteindelijk dus een ideale probleemstelling op papier te krijgen! Veel succes met het schrijven van jouw probleemstelling!

Deze blog is geschreven door Mirjam de Winter, zij is de eigenaresse en oprichtster van Topscriptie B.V. Voor meer tips ga naar https://www.topscriptie.nl/.